Η πρόσφατη ανακοίνωση του διαγωνισμού για τη δημιουργία λογοτύπου του Υφυπουργείου Πολιτισμού προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από τη γραφιστική κοινότητα. Πολλοί επαγγελματίες του οπτικού σχεδιασμού εξέφρασαν ανοιχτά τις ανησυχίες τους, τόσο δημόσια όσο και με επίσημες γραπτές παρεμβάσεις, επισημαίνοντας σοβαρές ελλείψεις στη δομή και τους όρους της προκήρυξης.
Η Ένωση Γραφιστών και Εικονογράφων Κύπρου (ΕΓΕΚ), ως επίσημος φορέας εκπροσώπησης των επαγγελματιών του κλάδου, προχώρησε άμεσα σε επίσημη επικοινωνία μέσω αλληλογραφίας με το Υφυπουργείο Πολιτισμού και τους διοργανωτές του, επιδιώκοντας έναν ουσιαστικό διάλογο και ζητώντας επανεξέταση συγκεκριμένων ζητημάτων που πλήττουν την επαγγελματική αξιοπρέπεια και τη διαφάνεια της διαδικασίας.
Παρά την άμεση κινητοποίησή μας και την πρόθεσή μας να συμβάλουμε εποικοδομητικά στη βελτίωση των συνθηκών, δεν λάβαμε καμία επίσημη απάντηση ή ένδειξη διάθεσης διαλόγου από την πλευρά του Υφυπουργείου.
Ως εκ τούτου, και στο πλαίσιο της διαφάνειας και της ενημέρωσης της κοινότητας, δημοσιοποιούμε την αλληλογραφία που αποστείλαμε στο Υφυπουργείο και τους υπευθύνους του διαγωνισμού, αυτούσια, θεωρώντας ότι είναι προς το δημόσιο συμφέρον να είναι γνωστό το περιεχόμενο της παρέμβασής μας. Θεωρούμε ότι η ενίσχυση του διαλόγου και η θεσμική εμπλοκή των αρμόδιων φορέων δεν αποτελεί μόνο ζήτημα επαγγελματικής ηθικής, αλλά και προϋπόθεση για την παραγωγή ουσιαστικού πολιτιστικού έργου.
Η ΕΓΕΚ, εκπροσωπώντας τα μέλη της και την ευρύτερη κοινότητα των σχεδιαστών, καλεί όλους να λάβουν υπόψη τους τα παραπάνω ζητήματα και να πράξουν κατά βούληση, προκειμένου να προστατέψουν την εικόνα και τη θέση του επαγγέλματος μας.
“Αξιότιμη Κα. Μιχάηλ,
Σε συνέχεια της προκήρυξης ΥΦΥΠ 2025/019 που αφορά τον σχεδιασμό του νέου λογοτύπου του Υφυπουργείου Πολιτισμού, θα θέλαμε να εκφράσουμε τις σοβαρές επιφυλάξεις μας ως επίσημος φορέας της οπτικής επικοινωνίας στην Κύπρο.
Παρά τις βελτιώσεις που διαπιστώθηκαν στην προκήρυξη σε σχέση με προηγούμενες διαδικασίες – και τις οποίες αναγνωρίζουμε ως αποτέλεσμα της συνάντησής μας με την Υφυπουργό Δρ. Κασσιανίδου και την ομάδα της – παραμένουν σημαντικά ζητήματα τα οποία δεν συνάδουν με τις βασικές επαγγελματικές προδιαγραφές του κλάδου. Η απουσία θεσμικής συμμετοχής του επαγγελματικού μας φορέα από τον σχεδιασμό της διαδικασίας οδηγεί, για ακόμη μία φορά, στην αναπαραγωγή προβληματικών πρακτικών.
Παραθέτουμε κατωτέρω συγκεκριμένες επισημάνσεις που θεωρούμε απαραίτητο να επανεξεταστούν:
1. Διαδικασία ερωτήσεων – απαντήσεων
Αν και ορίζεται καταληκτική ημερομηνία εκδήλωσης ενδιαφέροντος (28/7) και προθεσμία για την υποβολή ερωτήσεων, δεν προσδιορίζεται ο τρόπος με τον οποίο οι απαντήσεις θα κοινοποιούνται ισότιμα σε όλους τους ενδιαφερόμενους. Η έλλειψη αυτής της πρόβλεψης δημιουργεί συνθήκες άνισης πληροφόρησης και υπονομεύει τη διαφάνεια της διαδικασίας.
2. Σύνθεση Κριτικής Επιτροπής
Παρά το γεγονός ότι ο διαγωνισμός απευθύνεται σε επαγγελματίες του σχεδιασμού, η επιτροπή αξιολόγησης δεν περιλαμβάνει εξειδικευμένο επαγγελματία σχεδιαστή. Κρίνουμε επιβεβλημένη τη συμμετοχή εκπροσώπου του κλάδου – ενδεικτικά μέλους της Ένωσης Γραφιστών και Εικονογράφων Κύπρου (ΕΓΕΚ) – προκειμένου να διασφαλιστεί αξιολόγηση βασισμένη σε επαγγελματικά πρότυπα και σύγχρονα κριτήρια οπτικής επικοινωνίας.
3. Χρήση του όρου “βραβείο”
Ο όρος “βραβείο” υποβαθμίζει τη φύση της σχεδιαστικής εργασίας, η οποία αποτελεί επαγγελματική παροχή υπηρεσιών. Ζητούμε όπως αντικατασταθεί από τον όρο “αμοιβή”, ο οποίος αποδίδει με ακρίβεια το πλαίσιο της συνεργασίας.
4. Αμοιβές – Β’ Φάση
Η αμοιβή των 3.000€ για την επιλεγμένη πρόταση είναι οριακή, ενώ η αποζημίωση των 250€ για τις μη επιλεγμένες συμμετοχές στη Β’ Φάση είναι ανεπαρκής, δεδομένου του εύρους και της απαιτούμενης επένδυσης χρόνου και πόρων. Προτείνουμε τη μείωση των συμμετεχόντων στη Β’ Φάση σε τρία άτομα ούτος ώστε η αποζημίωση για τις δύο προτάσεις που δεν θα επιλεχθούν να ανέλθει στα 1.000€ (Για κάθε πρόταση) ή την αναπροσαρμογή των αποζημιώσεων σε επίπεδα που σέβονται την επαγγελματική εργασία.
5. Υποβολή προτάσεων
Η υποχρέωση για έντυπη υποβολή με φυσικούς φακέλους είναι αναχρονιστική και επιβαρυντική. Ζητούμε να δοθεί η δυνατότητα για ηλεκτρονική υποβολή, με παράλληλη πρόβλεψη για ζωντανή παρουσίαση ενώπιον της Επιτροπής – πρακτική που αποτελεί πρότυπο σε παρόμοιους διαγωνισμούς διεθνώς.
6. Έλλειψη χρονοδιαγράμματος για τη Β’ Φάση
Η προκήρυξη δεν καθορίζει ούτε τη διάρκεια της Β’ Φάσης ούτε τη διαδικασία αξιολόγησης σε αυτό το στάδιο. Η ύπαρξη σαφούς και δεσμευτικού χρονοδιαγράμματος είναι απολύτως απαραίτητη για τη διασφάλιση επαγγελματισμού και ισότιμης συμμετοχής.
7. Πνευματικά Δικαιώματα
Η πλήρης παραχώρηση των πνευματικών δικαιωμάτων χωρίς αντίστοιχη εύλογη αποζημίωση αποτελεί σοβαρό ζήτημα. Η αμοιβή των 3.000€ οριακά καλύπτει το σχεδιαστικό έργο, όχι όμως και την παραχώρηση του συνόλου των δικαιωμάτων χρήσης.
Έχουμε επανειλημμένα τονίσει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι επαγγελματίες του κλάδου μας σε διαγωνισμούς όπου απουσιάζουν επαρκείς εγγυήσεις επαγγελματισμού και αναγνώρισης. Η δημιουργία οπτικής ταυτότητας απαιτεί εξειδίκευση, εμπειρία, στρατηγική σκέψη και επένδυση χρόνου.
Ζητούμε την άμεση επανεξέταση των παραπάνω σημείων. Εφόσον συμφωνείτε επί της αρχής, παρακαλούμε όπως μας ενημερώσετε μέχρι την Δευτέρα 14 Ιουλίου για τον προγραμματισμό συνάντησης, με στόχο τη διαμόρφωση ενός πλαισίου που θα διασφαλίζει την ποιότητα του αποτελέσματος και την αξιοπρέπεια των συμμετεχόντων.
Σε περίπτωση που επιλέξετε να διατηρήσετε τους υφιστάμενους όρους, οφείλουμε να ενημερώσουμε τα μέλη μας για τις επισημάνσεις και τις ενστάσεις μας, και να αποθαρρύνουμε τη συμμετοχή στον εν λόγω διαγωνισμό, όπως πράττουμε με κάθε προκήρυξη που δεν πληροί τα στοιχειώδη επαγγελματικά κριτήρια.
Ελπίζουμε σε ουσιαστική αλλαγή προσέγγισης στο μέλλον και επαναλαμβάνουμε τη διαθεσιμότητα μας για συνεργασία, με σκοπό τη διαμόρφωση καλύτερων όρων για όλους τους εμπλεκόμενους.”